moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Skok w nieznane

W nocy z 15 na 16 lutego 1941 roku dwaj pierwsi cichociemni zostali zrzuceni na spadochronach do okupowanego kraju w ramach operacji „Adolphus”. Do 1944 roku do Polski skoczyło 316 cichociemnych. Byli to najlepsi i wszechstronnie wyszkoleni ochotnicy, przerzucani do kraju, aby wzmacniać rozwijające się struktury podziemnej armii.

Żołnierze podczas ćwiczenia strzelania z moździerza. Fot. NAC

Pół godziny po północy, 16 lutego 1941 roku w okolicy wsi Dębowiec, położonej kilka kilometrów od stacji Skoczów na Śląsku Cieszyńskim wylądowali trzej skoczkowie. Byli wśród nich pierwsi cichociemni – spadochroniarze zrzuceni do okupowanej Polski: mjr Stanisław Krzymowski „Kostka” i rtm. Józef Zabielski „Żbik” oraz kurier polityczny Czesław Raczkowski „Orkan”.

Żołnierze w ramach operacji „Adolphus” przylecieli na pokładzie brytyjskiego samolotu bombowego Armstrong Whitworth Whitley Mk V dowodzonego przez kpt. Francisa Keasta. – Załoga zboczyła jednak z kursu i zamiast zrzucić skoczków w pobliżu Włoszczowy w Generalnej Guberni, desantowali ich na teren przyłączony do III Rzeszy, 138 km od planowanego miejsca lądowania – mówi Rafał Bukowski, badacz historii Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Po wylądowaniu skoczkowie przedzierali się do Generalnego Gubernatorstwa. Mjr Krzymowski i rtm. Zabielski dotarli do Warszawy bez przeszkód. Raczkowski wpadł podczas przekraczania granicy. Przekonał jednak Niemców, że jest zwykłym przemytnikiem. Został wypuszczony po wpłaceniu okupu i także dotarł do Warszawy. – Niestety, w ręce Niemców wpadły cztery zasobniki zrzucone wraz ze skoczkami, zawierające radiostacje, broń, amunicję i sprzęt sygnalizacyjny – podaje historyk.


Załoga brytyjskiej maszyny po 11 godzinach i 45 minutach bezpiecznie wróciła do Anglii. W zbiornikach mieli zaledwie 50 litrów benzyny, która wystarczyłaby im na 15 minut lotu.

W kraju cichociemni wzmocnili rozwijające się struktury polskiej armii podziemnej. Obaj służyli w Okręgu Kielce-Radom Armii Krajowej: „Kostek” w Wydziale Lotniczym, a „Żbik” w Oddziale Operacyjnym. Rtm. Zabielski po aresztowaniu jego rodziny przez Niemców przedostał się w 1942 roku do Wielkiej Brytanii i pozostał tam jako instruktor na kursach cichociemnych. Z Polski musiał też uciekać mjr Krzymowski, gdy po wojnie był prześladowany przez NKWD.

Pomysłodawcami łączności lotniczej z krajem i stworzenia grupy cichociemnych byli dwaj oficerowie: kpt. Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz” i kpt. Jan Górski „Chomik”. Wyszkoleni w Wielkiej Brytanii żołnierze mieli stanowić wykwalifikowaną kadrę dla podziemnej armii w kraju. Doborem i szkoleniem przyszłych cichociemnych zajmował się Oddział VI Sztabu Naczelnego Wodza. Przy akcjach przerzutu do Polski Oddział współpracował z brytyjskim Kierownictwem Operacji Specjalnych (Special Operations Executive, SOE).

Kandydatów na skoczków szkolono w należących do SOE ośrodkach treningowych. Ochotnicy przechodzili tam kursy podstawowe obejmujące m.in. szkolenie spadochronowe, walkę wręcz, strzelanie, walkę w mieście, bytowanie w terenie (tzw. kursy korzonkowe). Dodatkowo na specjalistycznych szkoleniach uczyli się technik wywiadowczych, dywersji, fałszowania dokumentów czy konstruowaniu ładunków wybuchowych. – Poznawali też realia życia w okupowanym kraju i układali tzw. legendę, czyli fałszywy życiorys – wylicza Rafał Bukowski.

To, jak ciężkie było szkolenie i selekcja cichociemnych, pokazują liczby. Na kurs zgłosiło się 2413 kandydatów, ukończyło go 605 osób, do skoku do okupowanej Polski zostało zakwalifikowanych 579, a jedynie 316 przerzucono drogą lotniczą do kraju. Ostatni cichociemny kpt. Antoni Pospieszalski „Łuk” wylądował w Polsce w nocy z 26 na 27 grudnia 1944 roku.

Samoloty z cichociemnymi początkowo startowały z baz w Wielkiej Brytanii, a po zajęciu przez aliantów południowych Włoch latem 1943 roku – z lotniska Brindisi. Skoczków przyjmowały w kraju specjalnie wyznaczone i przygotowane placówki odbiorcze. – Po aklimatyzacji w okupowanej Polsce cichociemni stanowili doskonale wykształconą kadrę dowódczą i instruktorską Armii Krajowej – mówi historyk. Pracowali m.in. jako radiooperatorzy, oficerowie wywiadu, specjaliści w zakresie dywersji, łączności.

Cichociemnymi byli m.in. gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek”, ostatni Komendant Główny AK, płk Jan Piwnik „Ponury”, dowódca partyzancki AK czy gen. Elżbieta Zawadzka „Zo”, emisariuszka Komendanta Głównego AK gen. Stefana Roweckiego i jedyna kobieta-cichociemna. W czasie wojny oraz podczas komunistycznych represji zginęło 112 cichociemnych. Dziś ich tradycje kontynuuje Jednostka Wojskowa GROM.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: NAC, Wikipedia

dodaj komentarz

komentarze


Jak zachęcić młodych do służby w wojsku?
 
Miliony sztuk amunicji szkolnej dla wojska
Tłumy biegły po nóż komandosa
Breda w polskich rękach
Czas „W”? Pora wytropić przeciwnika
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Rozkaz: rozpoznać przeprawę!
Wojskowy most połączył Głuchołazy
Rajd pamięci i braterstwa
Gryf dla ochrony
Wojskowi rekruterzy chcą być (jeszcze) skuteczniejsi
Latający bohaterowie „Feniksa”
Rosyjskie wpływy w Polsce? Jutro raport
Jacek Domański: Sport jest narkotykiem
Zapomogi dla wojskowych poszkodowanych w powodzi
Żeby drużyna była zgrana
Kto dostanie karty powołania w 2025 roku?
Sojusz także nuklearny
Po pierwsze: bezpieczeństwo granic
Karta dla rodzin wojskowych
Złoty Medal Wojska Polskiego dla „Drago”
Ramstein Flag nad Grecją
Adm. Bauer: NATO jest na właściwej ścieżce
Polskie „JAG” już działa
Grób Nieznanego Żołnierza ma 99 lat
SGWP musi być ostoją wartości
Kamień z Szańca. Historia zapomnianego karpatczyka
Mikrus o wielkiej mocy
Pierwszy dzwonek w Żelaźnie
Zagrożenie może być wszędzie
Komisja bada nielegalne wpływy ze Wschodu
Mark Rutte w Estonii
Polskie mauzolea i wojenne cmentarze – miejsca spoczynku bohaterów
Szkoła w mundurze
Niepokonany generał Stanisław Maczek
Olimp w Paryżu
Generał z niepospolitym polotem myśli
Hokeiści WKS Grunwald mistrzami jesieni
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
„Złote Kolce” dla sportowców-żołnierzy
Ministrowie obrony na szczycie
Żeglarz i kajakarze z „armii mistrzów” na podium
Centrum Robotów Mobilnych WAT już otwarte
Czworonożny żandarm w Paryżu
Bilans Powstania Warszawskiego
W hołdzie Witosowi
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Święto marynarzy po nowemu
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Ostre słowa, mocne ciosy
Cześć ich pamięci!
„Feniks” wciąż pomaga
Rozliczenie podkomisji Macierewicza
Olympus in Paris
Żołnierska pamięć nie ustaje
Do czterech razy sztuka, czyli poczwórny brąz biegaczy na orientację
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Witos i spadochroniarze
Bielizna do zadań specjalnych
Hubalczycy nie złożyli broni
Kolejny Kormoran na kursie
Polskie armatohaubice na poligonie w Estonii
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Zwycięzca w klęsce, czyli wojna Czang Kaj-szeka
Jastrzębie czeka modernizacja
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
„Northern Challenge”, czyli wyzwania i pułapki
Ogień nad Bałtykiem
Opowieść, która się nie starzeje
Snipery dla polskich FA-50

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO