Rząd w Rzymie finalizuje obecnie negocjacje w sprawie sprzedaży Egiptowi broni, głównie okrętów i samolotów, o wartości aż 10 miliardów euro. Jeżeli rzeczywiście naszym południowym sojusznikom uda się podpisać tę umowę, to będzie to nie tylko największy eksportowy kontrakt włoskiego przemysłu obronnego od zakończenia II wojny światowej. Będzie to również, a może nawet przede wszystkim, przełom na afrykańskim rynku zbrojeniowym. Do tej pory bowiem najważniejszym europejskim partnerem Egiptu była Francja. To od niej przez dekady Kair kupował okręty, samoloty, pojazdy. Nawet gdy ówczesny rząd na początku lat osiemdziesiątych zbliżył się z USA, sięgając po tamtejsze F-16, nie zrezygnował z zakupu francuskich Mirage 2000. Teraz wiele wskazuje, że nowym zbrojeniowym sojusznikiem Egiptu będą Włosi, a nie Francuzi. Dla Paryża to prestiżowa porażka.

Na początku czerwca włoskie i egipskie media poinformowały, iż rząd w Rzymie wydał formalną zgodę na sprzedaż Kairowi dwóch budowanych przez koncern stoczniowy Fincantieri dla Marynarki Wojennej Włoch fregat typu FREMM – Spartaco Schergat oraz Emilio Bianchi. Szacowana wartość kontraktu ma wynieść ponad miliard euro.

Media i branżowi eksperci zapowiadają, że miliardowa umowa to dopiero wstęp do znacznie większej, gdyż szacowanej na ponad 10 miliardów euro umowy, o jakiej rozmawiają od kilku miesięcy rządy w Rzymie i Kairze. Egipcjanie chcą w jej ramach kupić nie tylko kolejne cztery fregaty typu FREMM, lecz również około 20 okrętów patrolowych typu Falaj II (zaprojektowanych dla Zjednoczonych Emiratów Arabskich), 24 samoloty Eurofighter Typhoon, kilkadziesiąt samolotów szkolno-bojowych M346 Master oraz kilka satelitów wojskowych.

Jeżeli rzeczywiście naszym południowym sojusznikom uda się podpisać ten kontrakt, to będzie to nie tylko największy eksportowy „deal” włoskiego przemysłu obronnego od zakończenia II wojny światowej. Będzie to również, a może nawet przede wszystkim, przełom na afrykańsko-bliskowschodnim rynku zbrojeniowym. Do tej pory bowiem najważniejszym europejskim partnerem Egiptu (tak jak i dla wielu innych państw z regionu) była Francja. To od niej przez dekady Kair kupował okręty, samoloty, pojazdy. Nawet gdy tamtejszy rząd na początku lat osiemdziesiątych zbliżył się z USA, sięgając po tamtejsze F-16, nie zrezygnował z zakupu jednocześnie francuskich Mirage 2000.

Okręt patrolowy typu Falaj II. Fot. fincantieri.com

Co ważne, Egipcjanie, kupując prawie gotowe włoskie okręty, nie tylko budują nowy sojusz, lecz są jednocześnie bardzo konsekwentni w swojej koncepcji obronnej. To bowiem nie po raz pierwszy w ostatnich latach kraj ten znacząco skraca czas wprowadzenia do służby nowych okrętów, kupując jednostki albo już ukończone, albo znajdujące się w końcowej fazie budowy . W 2015 roku właśnie w ten sposób Egipt pozyskał nie tylko swoją pierwszą fregatę FREMM – Tahya Misr. Okręt pierwotnie zamówiony przez Francuską Marynarkę Wojenną, do której miał trafić jako „Normandie”, stał się częścią wartego 5 mld euro zamówienia na 24 samoloty Dessault Rafale. W 2015 roku Egipt kupił również od Francuzów zbudowane dla Rosjan dwa okręty desantowe klasy Mistral, które nie zostały przekazane docelowemu odbiorcy w ramach sankcji za agresję na Krym. Nieoficjalnie za dwa desantowce Kair zapłacił niecałe 950 mln euro.

Nie chciałbym oceniać, czy Kair postępuje słusznie, stawiając na włoskiego partnera kosztem Francji. Uważam, że nawet gdy zostanie podpisana 10-miliardowa umowa, to wcale nie oznacza ona definitywnego przekreślenia wieloletniej współpracy zbrojeniowej Egiptu z Francuzami. Ona będzie kontynuowana. Owszem, w mniejszym zakresie, ale będzie. Inną sprawą jest jednak jej propagandowy wydźwięk dla Afryki, Bliskiego Wschodu i Europy. Gdy bowiem włoski „deal” dojdzie do skutku, pokaże on, że to nie jest tak, iż na Starym Kontynencie spore możliwości eksportowe mają jedynie przemysły obronne z Niemiec i Francji. Włosi, tworząc strategiczny sojusz z Egiptem, udowodnią nie tylko siłę swojego przemysłu obronnego i jego możliwości, lecz przede wszystkim siłę swojej dyplomacji, gdyż zakup broni to zawsze decyzja geopolityczna.

Swoją drogą wstrzymałby się jednak z otwieraniem szampanów we Włoszech i to na długo. Egipt, gdy geopolitycznie wychodziło mu, że warto mieć wsparcie od Rosji, kupował broń i od Moskwy, jednocześnie podkreślając swoje bliskie związki z Waszyngtonem. Teraz stawiając na Włochy, za dwa – trzy lata może z „radością” wrócić do Francuzów, a po współpracy z Włochami może zostać tylko kilka niespłaconych faktur.