Jak zachować się podczas lawiny, które techniki wspinaczkowe najlepiej sprawdzają się na ośnieżonych szczytach i jak zrobić z nart prowizoryczne nosze? Żołnierze z 6 Brygady Powietrznodesantowej pod okiem doświadczonych instruktorów szkolili się w Beskidzie Śląskim. Pięciodniowy kurs został podzielony na dwie części: skiturową oraz lawinową.
W szkoleniu wzięło udział ponad 80 zwiadowców, którzy służą w różnych pododdziałach 6 Brygady Powietrznodesantowej. Kurs obejmował szkolenie skiturowe i lawinowe. – Najpierw żołnierze uczyli się poruszania na nartach skiturowych. Pozwala im to na szybsze oraz bardziej skryte przemieszczanie się – mówi kapitan Szymon Noworyta z sekcji rozpoznawczej 6 Brygady Powietrznodesantowej. Ale – jak dodaje kapitan – narty w górach przydają się nie tylko do szybkiego poruszania się. – Z ich pomocą możemy zbudować stanowisko do opuszczania rannego oraz wykonać improwizowany tobogan, na którym przewieziemy poszkodowanego w bezpieczne miejsce – tłumaczy kpt. Noworyta.
Żołnierze służący w 6 Brygadzie Powietrznodesantowej mają doświadczenie w prowadzeniu działań górskich. Szkolenie zimowe pozwala im jednak odświeżyć oraz utrzymać umiejętności, które opanowali już wcześniej. – Pochodzę z gór, interesuję się wspinaczką oraz sportami zimowymi. Ale człowiek uczy się przez całe życie. Takie szkolenie jest ciekawym i potrzebnym doświadczeniem – ocenia szer. Daniel Kukulak z 18 Batalionu Powietrznodesantowego.
Związani liną
Podczas szkolenia w Beskidzie Śląskim spadochroniarze poznawali zaawansowane techniki wspinaczkowe, które pomogą im wykonywać misje rozpoznawcze w górach. Instruktorzy kładli nacisk na ćwiczenie asekuracji lotnej, czyli zabezpieczenia przemarszu za pomocą liny. – Żołnierze są związani liną w trzy lub czteroosobowych zespołach. Jeżeli któryś z nich odpadnie od skały lub zostanie porwany przez lawinę, pozostali mają szansę wyhamować go za pomocą czekanów. Pierwszy oraz ostatni żołnierz ma luźny zwój liny, za pomocą której może zbudować wyciąg dla rannego kolegi – opisuje st. szer. Mateusz Ogorzałek, instruktor z 18 Batalionu Powietrznodesantowego. Tylko regularne ćwiczenia pozwalają skutecznie stosować ten rodzaj asekuracji. – To kwestia pamięci mięśniowej. Jeżeli ktoś odpadnie na stromym zboczu, to najprawdopodobniej nikt tego nie zauważy. Poczuje za to pociągnięcie na swojej uprzęży i to właśnie ten impuls musi automatycznie wyzwolić określoną reakcję. Od niej zależy życie naszego partnera oraz pozostałych żołnierzy w pododdziale – podkreśla st. szer. Ogorzałek.
Związanie liną najbardziej przydaje się podczas pokonywania niebezpiecznego terenu, ale metoda ta może być także pomocna w przypadku szybkiej ewakuacji. Dzięki niej żołnierze mogą znacząco przyspieszyć wspinaczkę.
Walka o oddech
Podczas szkolenia spadochroniarze – w kontrolowanych warunkach – mogli sprawdzić jak czuje się człowiek przysypany przez lawinę. – To bardzo trudne doświadczenie. Byłem zamknięty, nie mogłem się ruszyć. Na początku oddychałem swobodnie, ale z czasem mój oddech stawał się coraz płytszy. Trwało to tylko trzy minuty, ale dla przysypanej osoby każda sekunda jest ważna – zauważa szer. Daniel Kukulak.
Lawina stanowi jedno z największych zagrożeń w górach. Niestety nie zawsze możliwe jest zejście z jej toru. – Jeżeli już zostaliśmy porwani przez lawinę, wykonujemy ruchy podobne do ruchów podczas pływania. Po przysypaniu możemy spróbować osłonić twarz rękoma i poszerzać przestrzeń, w której zbierze się powietrze – radzi st. kpr. Radosław Matejko, ratownik medyczny z 18 Batalionu Powietrznodesantowego oraz goprowiec z Grupy Beskidzkiej.
Jeżeli osoba porwana przez lawinę nie ma poważnych urazów i zostanie odnaleziona w ciągu 15 min, jej szanse na przeżycie wynoszą 90%, po godzinie to tylko mniej niż 20%. Od kilku lat dostępne są systemy ratownicze ułatwiające oddychanie pod śniegiem, jednak najskuteczniejszą metodą chroniącą przed lawinami jest rozpoznanie i unikanie zagrożenia. Robi się to za pomocą szurfów. – W śniegu musimy wykopać rów, który sięgnie do samej ziemi. Dzięki temu będziemy mogli ocenić poszczególne warstwy śniegu, ich grubość i stabilność, a także granice między nimi. W przybliżeniu pozwoli nam to określić poziom zagrożenia lawinowego – wyjaśnia st. kpr. Matejko.
Szkolenie zimowe w Beskidzie Śląskim odbywa się co roku i obowiązuje wszystkich żołnierzy pododdziałów rozpoznawczych.
autor zdjęć: Michał Zieliński
komentarze