moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Afganistan zmienił polskie wojsko

Śmigłowce, bezpilotowe, pojazdy opancerzone, o tym jak misja w Afganistanie wpłynęła na zmianę jakościową sprzętu wojskowego. Eksperci i żołnierze są zgodni, że w trakcie trwania operacji ISAF nieustannie poprawiało się wyposażenie kolejnych zmian Polskiego Kontyngentu Wojskowego – od butów i mundurów po bezzałogowe statki powietrzne.


W trakcie prawie ośmioletniej misji ISAF nieustannie poprawiało się wyposażenie kolejnych zmian polskiego kontyngentu wojskowego – od butów i mundurów po bezzałogowe statki powietrzne.

Żołnierze pamiętający początki rozszerzonej wiosną 2007 roku misji afgańskiej przyznają, że wówczas z wyposażeniem kontyngentu nie było najlepiej. Do Afganistanu wysłano między innymi samochody ciężarowe Star i Jelcz bez opancerzonych kabin, które nie mogły być wykorzystywane poza obszarem baz wojskowych ze względu na podkładane przez talibów na drogach improwizowane urządzenia wybuchowe (IED). Nie mogliśmy jednak skierować na misję opancerzonych ciężarówek, bo takich wtedy nie mieliśmy. Niemniej jednak już w 2007 roku starano się wysłać do Afganistanu to, co mieliśmy najlepszego. I tak w I zmianie Polskiego Kontyngentu Wojskowego znalazły się 24 kołowe transportery opancerzone (KTO) Rosomak. Ich liczba nieustannie się zwiększała i na VIII zmianie żołnierze mieli już 115 tych wozów.

Szybko się jednak okazało, że pojazdy w wersji używanej w kraju, czyli pływające, nie zapewniają odpowiedniego poziomu ochrony balistycznej, wiec afgańskie rosomaki dostały specjalne opancerzenie. Później montowano na nich jeszcze dodatkowo siatkowe lekkie systemy osłon, które zwiększyły ochronę załogi transporterów przed ostrzałem z granatników przeciwpancernych. Misja w Azji Środkowej przyczyniła się też do tego, że jedną z pierwszych wersji specjalistycznych KTO, które opracowano i wdrożono do produkcji, był nowocześnie wyposażony wóz ewakuacji medycznej (WEM). Poczynione też zostały wielkie inwestycje w wyposażenie ratowników medycznych na polu walki.

Kluczową sprawą w działaniach w Afganistanie była mobilność, a ze względu na góry i słabo rozwiniętą sieć drogową najlepiej zapewniały ją śmigłowce. Początkowo PKW był pod tym względem całkowicie uzależniony od pomocy Amerykanów, ale już podczas III zmiany w Afganistanie znalazły się nasze maszyny. Na misję wysłano desantowo-szturmowe

Mi-24 i transportowe Mi-17. Ich liczba z czasem zwiększyła się tak, że grupa lotnicza na VIII zmianie miała 11 śmigłowców. W Afganistanie te maszyny były bardzo intensywnie eksploatowane, więc kupiono dodatkowe Mi-17 (siedem w 2006 roku, a w latach 2010–2011 kolejnych pięć). Były to nieużywane dotąd śmigłowce w nowej wersji, przystosowanej do lotów w warunkach wysokogórskich. Wysyłanym do Afganistanu Mi-17 zapewniano dodatkowe opancerzenie. Zwiększono też ich siłę ognia, montując wielolufowe karabiny maszynowe M134G Minigun kalibru 7,62 mm (kupiono 10 sztuk). W końcu minionej dekady rozważano również zakup 12 egzemplarzy Mi-24P, ale ostatecznie zrezygnowano z tego pomysłu.

W 2007 roku w Wojsku Polskim nie było ani jednego bezzałogowego statku powietrznego. Pomimo nieudanej próby zakupu systemu od izraelskiej firmy, udało się wyposażyć kontyngent afgański w kilka takich zestawów. W Afganistanie zadebiutował też krajowej konstrukcji minidron Fly Eye, opracowany przez WB Electronics. Korzystaliśmy też z aerostatów. Dzięki temu, że unosiły się one nad bazami, zwiększyły się zdolności rozpoznawcze kontyngentu. Przekładało się to na większe bezpieczeństwo żołnierzy. Temu służył również zakup urządzeń uniemożliwiających odpalanie IED drogą radiową, które montowano na pojazdach.

Skok jakościowy

W ciągu ośmiu lat misji afgańskiej istotnie zmieniło się umundurowanie, wyposażenie i uzbrojenie indywidualne żołnierzy. Na podstawie doświadczeń z misji poprawiano konstrukcję kamizelek kuloodpornych, starano się połączyć zwiększony poziom ochrony z wygodą. Do tego doszły nowe kamizelki taktyczne. Zmieniała się też broń polskich żołnierzy wyjeżdżających do Afganistanu. W fabryce w Radomiu zmodernizowano karabinek automatyczny Beryl do wersji C. Miał teraz szyny pozwalające montować dodatkowe wyposażenie, w tym różnego typu celowniki. Żołnierze dostali też krótką odmianę tej broni – miniberyla. Ponadto wojsko kupiło nowe typy karabinów snajperskich Bor i Tor z Zakładów Mechanicznych w Tarnowie. Nowością były amerykańskie granatniki automatyczne Mk 19 Mod. 3 kalibru 40 mm. Do kontyngentu trafił też sprzęt noktowizyjny, lornetki, gogle i celowniki produkcji PCO. Specjalnie na potrzeby misji kupiono odbiorniki nawigacji satelitarnej GPS i radiostacje oraz inne urządzenia łączności i wsparcia dowodzenia. Nowe wyposażenie otrzymali saperzy, między innymi kanadyjskie kombinezony przeciwwybuchowe EOD-9 i roboty pirotechniczne (już w 2006 roku kupiono pierwsze trzy PIAP Inspektor na potrzeby misji afgańskiej).

Umundurowanie żołnierzy zostało uzupełnione o kurtki puchowe i bieliznę termoaktywną. Wprowadzono też nowe wzory obuwia, w tym buty trekkingowe. Aczkolwiek, jak zawsze, oceny poszczególnych wyrobów są sprawą bardzo indywidualną. Podobnie jest z nowymi suchymi racjami żywnościowymi, które opracowano z wykorzystaniem doświadczeń z misji.

Podczas misji w Afganistanie Wojsko Polskie miało wielkie wsparcie sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych. Już w 2007 roku Amerykanie przekazali PKW samochody terenowe HMMWV. Choć były one słabiej opancerzone niż te używane przez US Army, to i tak okazały się znacznie lepsze niż sprzęt, którym wówczas dysponowaliśmy (oprócz rosomaków). Tyle że ze względu na rosnące zagrożenie ze strony talibów, którzy coraz częściej podkładali na drogach improwizowane urządzenia wybuchowe, były potrzebne pojazdy minoodporne. Kiedy już mieliśmy MRAP-y, zrezygnowaliśmy z HMMWV.

W tym wypadku również uzyskaliśmy pomoc od amerykańskich sojuszników. Na początek nasi żołnierze dostali pojazdy Cougar. Niestety, co dostrzegli zresztą sami Amerykanie, te wozy zostały skonstruowane do działań na równinach Iraku, gdzie była niezła sieć drogowa. Wysokie cougary, ze sztywnym zawieszeniem kół, z trudnością poruszały się po wąskich, nierównych nawierzchniach i w gęstej zabudowie miejscowości w Afganistanie. Dlatego w USA zaczęto opracowywać nowe konstrukcje, z niezależnym zawieszeniem kół. I takie pojazdy jak Maxx Pro Dash i M-ATV również zostały przekazane polskiemu kontyngentowi (żołnierze VIII zmiany mieli aż 79 egzemplarzy MRAP-ów).

Amerykanie zapewnili nam także zestawy torujące przeciwminowe (Road Clean Patrol). Każdy z nich składał się z kilku specjalistycznych pojazdów, które najpierw wykrywały, a potem neutralizowały ukryte pod nawierzchnią drogi pułapki minowe. Dzięki temu uniknęliśmy konieczności zakupu kosztownego sprzętu.

Zyski i straty

Od października 2009 roku decyzją Sejmu minister obrony narodowej został uprawniony do kupowania w trybie przyspieszonym, z pominięciem ustawy offsetowej, niezbędnego sprzętu i uzbrojenia, części zamiennych oraz materiałów eksploatacyjnych dla żołnierzy na misjach. Szefa resortu jednocześnie zobowiązano do informowania parlamentu i rządu o zawartych transakcjach. W latach 2010–2014 w ramach tak zwanego pakietu afgańskiego wydano 1,3 mld zł. Całościowe koszty misji w Afganistanie, od 2007 roku, szacuje się na około 6 mld zł.

Ta misja niewątpliwie była kosztowna, bo część sprzętu się zużyła, a część została zniszczona lub uszkodzona w wyniku działań przeciwnika. Większość rosomaków jednak uda się naprawić i wrócą one do jednostek liniowych. Dzięki zakupom związanym z misją w Afganistanie zwiększyła się znacząco liczba posiadanych przez naszą armię śmigłowców

Mi-17, które trafiły do nowo utworzonej eskadry lotniczej działań specjalnych. Także większość innego uzbrojenia, w tym nowoczesne karabiny snajperskie i maszynowe, granatniki automatyczne oraz moździerze, nadal będzie używana w kraju. Podobnie rzecz się ma ze sprzętem noktowizyjnym i łączności oraz bezzałogowcami.

Dzięki misji w Afganistanie pewne konstrukcje udało się sprawdzić w warunkach bojowych i na podstawie doświadczeń dokonać koniecznych zmian, a z niektórych rozwiązań w ogóle zrezygnować. Doskonałym przykładem wyciągania wniosków z misji są właśnie rosomaki, w których wprowadzono wiele modyfikacji. Jak widać, misja afgańska miała znaczący wpływ na modernizację techniczną Wojska Polskiego.

Tadeusz Wróbel

autor zdjęć: Bartosz Bera / www.rbsphotos.com

dodaj komentarz

komentarze

~ja
1438023060
A Talibowie jak szaleli w Afganistanie tak szaleją! W tym kraju rządzą lokalni watażkowie a nie legalne władze http://www.altair.com.pl/news/view?news_id=17053
4A-57-54-77
~Woju
1419694680
W stratach zapomniano dodać o żołnierzach, którzy ponieśli śmierć oraz tych , którzy będą niepełnosprawni do końca życia !!!!!
26-E3-B8-5F
~Katol
1419590700
Czy jak by dobrze wycelować Wilkiem to da się nie tylko przestrzelić pilotów ale uszkodzić silnik ?
4B-26-E9-39

Bój o cyberbezpieczeństwo
 
Transformacja dla zwycięstwa
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Wojskowa służba zdrowia musi przejść transformację
Co słychać pod wodą?
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
Norwegowie na straży polskiego nieba
Right Equipment for Right Time
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Pożegnanie z Żaganiem
Szef MON-u na obradach w Berlinie
Operacja „Feniks”. Żołnierze wzmocnili most w Młynowcu zniszczony w trakcie powodzi
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Olimp w Paryżu
Szwedzki granatnik w rękach Polaków
O amunicji w Bratysławie
Święto podchorążych
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
„Husarz” wystartował
Jesień przeciwlotników
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Polskie „JAG” już działa
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ostre słowa, mocne ciosy
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Setki cystern dla armii
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Wybiła godzina zemsty
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Olympus in Paris
Od legionisty do oficera wywiadu
Zyskać przewagę w powietrzu
Czworonożny żandarm w Paryżu
Zmiana warty w PKW Liban
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
Transformacja wymogiem XXI wieku
Jaka przyszłość artylerii?
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Karta dla rodzin wojskowych
Fundusze na obronność będą dalej rosły
„Szczury Tobruku” atakują
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Wzmacnianie granicy w toku
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Wojskowi kicbokserzy nie zawiedli
„Szpej”, czyli najważniejszy jest żołnierz
Trzynaścioro żołnierzy kandyduje do miana sportowca roku
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Medycyna w wersji specjalnej
Terytorialsi zobaczą więcej
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
„Jaguar” grasuje w Drawsku
Święto w rocznicę wybuchu powstania

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO